กำจัดปลวก วางเหยื่อกำจัดปลวก ท่อปลวก

 วรรณะสืบพันธุ์ primary reproductive caste

ปลวกวรรณะสืบพันธุ์ ประกอบด้วยปลวกแม่รัง (Queen) และปลวกพ่อรัง (King) เป็นปลวกที่มีปีก ตารวม และเพศที่เจริญดี ปลวกแม่รังจะมีขนาดใหญ่ที่สุดและมีอายุยืนยาวที่สุด ในฤดูฝนจะมีการปล่อยแมลงเม่าออกมานับพันตัวเพื่อบินออกไปผสมพันธุ์ หลังผสมพันธุ์เสร็จแล้วแมลงเม่าจะสลัดปีกทิ้งและเดินตามกันเพื่อหาช่องว่างหรือรอยแตกภายในดิน จากนั้นจะวางไข่และสร้างรังใหม่ต่อไป ในครั้งแรกจะวางไข่ได้น้อยมากประมาณ 20 ฟอง และจะฟักเป็นตัวอ่อนภายใน 7 วัน

ปลวกแม่รังจะเลี้ยงดูตัวอ่อนจนเป็นตัวเต็มวัย ซึ่งทำหน้าที่เป็นปลวกงานรุ่นแรก เมื่อปลวกแม่รังวางไข่ครั้งแรกแล้วส่วนท้องจะขยายใหญ่ขึ้นหลายเท่า เพื่อผลิตไข่ให้ได้มากขึ้น ปลวกแม่รังที่สมบูรณ์สามารถวางไข่ได้ 2,000 - 3,000 ฟองต่อวัน

ปลวกพ่อรังจะมีขนาดเพิ่มขึ้นเล็กน้อยหลังจากผสมพันธุ์กับปลวกแม่รัง และจะยังผสมพันธุ์ได้อีกหลายครั้งตลอดชีวิต การเปลี่ยนแปลงของปลวกแม่รัง ปลวกแม่รังจะขยายขนาดท้องใหญ่ขึ้นหลังจากวางไข่ครั้งแรก เรียกว่า Physogastric เพื่อผลิตไข่ให้ได้มากขึ้น สิ่งนี้ทำให้ปลวกแม่รังไม่สามารถเคลื่อนไหวได้ด้วยตัวเอง จึงต้องมีปลวกงานคอยรับใช้ คอยป้อนอาหาร ทำความสะอาดอยู่ตลอดเวลา ความแตกต่างกับสังคมมด ปลวกพ่อรังจะมีชีวิตอยู่ได้นานหลายปี ในขณะที่มดตัวผู้จะมีชีวิตอยู่ได้เพียงไม่นานหลังผสมพันธุ์

 วรรณะปลวกงาน (worker caste)

ประกอบด้วยปลวกตัวอ่อน และตัวเต็มวัยที่เป็นหมัน มักไม่มีตารวม กรามมีขนาดเล็ก ไม่มีปีก ลำตัวอ่อนนุ่มขาวซีด มองดูคล้ายมด จึงมีคนเรียกปลวกงานว่า มดขาว (White Ants) จัดว่าเป็นวรรณะแรงงานหลักของรัง ทำหน้าที่เก็บสะสมอาหารและป้อนอาหารให้แม่รัง ปลวกทหาร และปลวกตัวอ่อนที่เกิดใหม่ ทำความสะอาดระหว่างปลวกงานด้วยกันเอง ตลอดจนถึงการซ่อมแซมและต่อเติมรังใหม่ ตลอดจนถึงทางเดินภายในรัง รวมถึงการเพาะเลี้ยงราไว้เป็นอาหาร 

 วรรณะปลวกทหาร (soldier caste)

ปลวกทหาร คือปลวกตัวเต็มวัยที่เป็นหมัน ลำตัวใหญ่กว่าปลวกงาน อาจมีหรือไม่มีตารวม หัวกะโหลกเป็นเกราะแข็ง มีกรามขนาดใหญ่ หรือมีลักษณะเป็นคีม ใช้สำหรับต่อสู้กับผู้รุกราน ปลวกใน วงศ์ย่อย (Sub-family Nasutitermitinae) ปลวกทหารสามารถปล่อยของเหลวจากส่วนหัวที่ยื่นยาวออกมาคล้ายจมูก หรืองวงใช้ขับไล่ศัตรู อาจมีรูเล็ก ๆ บนส่วนหัวที่เรียกว่า Fontanelle ไว้สำหรับปล่อยสารขับไล่ศัตรูเช่นกัน ทั้งนี้สามารถพบปลวกทหารได้ในวงศ์ Rhinotermitidae อีกด้วย

ปลวกทหารบางชนิดมีส่วนหัวที่กลมมน (Phragmotic) ใช้ปิดอุโมงค์ที่แคบ เพื่อไม่ให้มดเข้ามารุกรานภายในรัง และเมื่อมีปลวกตัวที่ปิดอุโมงค์ไม่สนิท และเมื่อมีการบุกรุกจากรอยแตกที่ใหญ่เกินกว่าจะใช้ส่วนหัวปิดได้ จะมีปลวกทหารรูปแบบอื่น ๆ ออกมาล้อมรอยแตก แล้วกัดหรือฉีดสารเหนียวออกจากส่วนหัว ขณะเดียวกันนั้นปลวกงานก็จะทำการซ่อมแซมรอยแตกเป็นเหตุทำให้ตายเป็นจำนวนมาก เป็นรูปแบบของการสละชีพเพื่อการป้องกันรัง การเคาะส่วนหัวที่แข็งแรงกับพื้นเป็นจังหวะ ในปลวกบางชนิดมีปลวกทหาร 2 ขนาด (Dimorphic) คือขนาดเล็กและสามเท่าของขนาดเล็ก

เรามักจะพบเห็นปลวกทหารจำนวนมาก คอยคุ้มกันและระวังภัยให้กับปลวกงานที่กำลังออกหาอาหาร ซ่อมแซมหรือขยายรัง การที่มีฟันกรามขยายใหญ่มากนี้ทำให้ไม่สามารถกินอาหารเองได้ ทำให้ต้องคอยการป้อนอาหารจากปลวกงานปลวกมีการเจริญเติบโตแบบไม่สมบูรณ์แบบ (Incomplete Metamorphosis)

 แมลงเม่า (Mayfly) หรือปลวก วรรณะสืบพันธุ์ที่โตเต็ม

ก็คือปลวกในวรรณะสืบพันธุ์ที่โตเต็มที่โดยมีปีกยาวเลยลำตัวออกมาหากคุณพบเจอแมลงเม่าบินอยู่ สันนิษฐานได้เลยว่าบริเวณดังกล่าวหรือในระยะห่างที่ไม่ไกลมากนักอาจจะมีรังและปลวกอาศัยอยู่ คุณจะพบแมลงเม่าเมื่อถึงฤดูผสมพันธุ์ ซึ่งจะเป็นช่วงฤดูฝน